Klopt het?

Pling! Daar komt de mail van mijn interview-kandidaat binnen. Hoe reageert hij op mijn uitgewerkte tekst? Meestal hoef ik weinig aan te passen, maar soms voegen geïnterviewden hele alinea’s toe. Hoe zorg ik als tekstschrijver dan voor een goed verhaal én een tevreden geïnterviewde?

Voor veel teksten die ik schrijf, houd ik een (telefonisch) interview. Daarna schrijf ik het artikel, en natuurlijk krijgt de geïnterviewde die vooraf te zien. Op de vraag ‘Klopt het?’ zijn de reacties heel verschillend.

“Prima weergave, wat knap dat je zo’n helder verhaal hebt geschreven, bedankt” is de meest gunstige uitkomst. Deze lezer is zo tevreden, dat ik in de tekst hooguit een minimale verbetering van een technische term of een functienaam vindt. Het afronden is een makkie.

Extra alinea

Staat als feedback in de mail “Goed verhaal, ik heb nog wat aangevuld”, dan word ik argwanend. Deze persoon vindt zijn inbreng in mijn tekst te beperkt, en neemt het heft in eigen handen. Zijn herziene versie is voorzien van minimaal één extra alinea over zijn project / afdeling / presentatie / bedrijf of initiatief.

Een enkeling doet nog meer moeite en breidt niet alleen zijn eigen stuk uit, maar redigeert en passant de hele tekst. Zijn project / afdeling / presentatie / bedrijf of initiatief krijgt in het hele stuk een prominente rol, en als extraatje voert hij tekstuele wijzigingen door die meer met stijl dan met inhoud te maken hebben.

Diplomatieke vaardigheden

Hoe ga ik om met ingrijpende wijzigingsvoorstellen? Dat hangt van de situatie af. Is het een journalistiek artikel, dan laat ik in nette bewoordingen weten dat ik verantwoordelijk ben voor de inhoud. Is de geïnterviewde een klant van mijn klant, of werkt hij bij de organisatie die mij inhuurt? Dan is het goed houden van de relatie minstens zo belangrijk als een goede tekst. Ik zet mijn diplomatieke vaardigheden in. Met argumenten als ‘het doel van de tekst’ en ‘aantrekkelijk voor de lezer’ kom ik meestal een heel eind.

De wetenschapper die in een halve pagina de betekenis van een vakterm uitlegt, snapt dat ik die informatie niet kan toevoegen in een tekst van één A4-tje. Een klant van mijn klant die ik interviewde voor een artikel in een vakblad, liet zich moeilijker overtuigen. Zij bedacht steeds nieuwe varianten om haar bedrijf prominenter onder te aandacht te brengen, tot we het uiteindelijk eens werden over mijn eerste versie. Ze zag dat ik binnen de beschikbare ruimte de bedrijfsactiviteiten goed had samengevat.

Regie houden

Door de verschillende reacties op mijn teksten ben ik een stuk wijzer geworden. Ik weet nu hoe ik de regie kan houden. Vragen om ‘aanvullingen en opmerkingen’ doe ik alleen als ik ze kwijt kan, anders volsta ik met een eenvoudig ‘Klopt het?’ En ik noem een datum waarop ik de reacties uiterlijk wil ontvangen. Want er zijn ook mensen die helemaal niet reageren. Krijg ik geen reactie, dan ga ik er gewoon vanuit dat mijn verhaal klopt.

Eerder verschenen op de site van Tekstnet.